vrijdag 18 maart 2016

Een ‘ja’ voor een Oekraïne in oorlog

Naarmate 6 april, de datum van het referendum over ratificatie van het EU Associatieverdrag met Oekraïne, dichterbij komt, krijgt de campagne voor het ‘ja’ een wel heel tendentieus karakter. In zijn stuk in Trouw van vandaag geeft Sjoerd Sjoerdsma daarvan een proeve, waarbij hij verdraaiingen en onwaarheden niet schuwt. D66 zal toch niet overmoedig zijn geworden door de niet-aflatende anti-Poetin-campagne in de Nederlandse media? 


‘Een “ja”-stem steunt de gewone Oekraïner’. Wie is dat? Oekraïne is bij de oprichting van de Sovjet-Unie in 1922 uitgebreid met een bijna net zo groot deel van zuid-Rusland, zodat er in feite twee landen in elkaar werden geschoven. Het Oekraïense westen is overwegend agrarisch en had zwaar te lijden onder de moorddadige collectivisatie van de landbouw onder Stalin; het Russische oosten werd met de geforceerde industrialisatie uitgebouwd tot het Ruhrgebied van de USSR. In 1954 gaf Chroestsjov de Krim, vanaf eind achttiende eeuw Russisch, alsnog aan Oekraïne als beloning voor de betoonde ‘trouw aan de Sovjet-Unie’.
Voor een multinationale staat is federalisme de voor de hand liggende oplossing, wil men niet het pad van de onderdrukking en etnische zuivering opgaan. In Oekraïne vertegenwoordigde Viktor Janoekowitsj met zijn Partij van de Regio’s dat federalisme. Deze partij haalde nog bij de laatste reguliere verkiezingen in 2012 de meerderheid in het hele ‘Russische’ gebied, van Odessa en het zuiden inclusief natuurlijk de Krim, tot en met het oosten.

Beide partijen hebben hun eigen oligarchen achter zich. Tymosjenko en Kolomoiskiy hebben zich met de Oekraïense nationalisten, Akhmetov en Firtasj met de federalisten verbonden. Allemaal zijn ze voor de EU want ze willen als respectabele zakenlieden erkend worden en hun hoofdkwartier hebben ze in Europese belastingparadijzen; Akhmetov heeft een trustkantoor in Den Haag. Maar hij, en zelfs Porosjenko, kunnen ook niet zonder Rusland.

Toen Janoekowitsj eind 2013 terugschrok voor het tekenen van het EU Associatieverdrag omdat dit het einde van de Oekraïense industrie zou betekenen en van het land een leverancier van zonnebloemolie voor de EU zou maken (genetisch gemodificeerd, zoals geëist in artikel 404 van het Verdrag), keerde de volkswoede over de corruptie zich tegen hem. De scherpschutters die zij ‘trotseerden’ behoorden echter anders dan Sjoerdsma suggereert, tot Oekraïens-nationalistische en fascistische milities. Hun commandant, Andriy Paroebiy, waarschuwde de Amerikaanse ambassadeur Geoffrey Pyatt op vrijdagavond 20 februari 2014 dat als Janoekowitsj niet zou worden afgezet, zijn mannen dat die zaterdag zelf zouden doen, met zware wapens aangevoerd uit Lviv in het westen. Het akkoord dat tegelijkertijd in het presidentieel paleis werd gesloten door drie EU-ministers en Janoekowitsj, verdween van tafel. In het nieuwe kabinet van 21 leden, dat na de staatsgreep aantrad (met Jatsenjoek, de favoriet van de Amerikanen, als premier) waren het Russische zuiden en oosten nog maar door 2 ministers vertegenwoordigd. Het fascistische Svoboda, met 8 procent van de stemmen in 2012, kreeg een kwart van de kabinetsposten en een-vijfde van de goeverneursposten. Paroebiy werd hoofd van de Nationale Veiligheids- en Defensieraad, belast met het voeren van de burgeroorlog—de onvermijdelijk geworden consequentie van het afsluiten van de federale route.

Met OorlogIsGeenOplossing.nl hebben wij een Centrum voor Geopolitiek opgericht dat campagne voert voor een ‘Nee’. Een ‘nee’, ook omdat het Associatieverdrag uitdrukkelijk eist dat Oekraïne zich militair in het Westerse gelid schaart. Daarmee kan de burgeroorlog een grote oorlog in Europa worden. Het gestage oprukken van de NAVO en EU tot aan de Russische grenzen en avonturen in Oekraïne en Georgië hebben nu wel genoeg bloed doen vloeien.

Kees van der Pijl
Emeritus Hoogleraar University of Sussex

Deze reactie is vandaag naar de opinie-redactie van Trouw gestuurd, maar werd per kerende post geweigerd.

2 opmerkingen:

  1. Van harte steunen wij de inzet van O#O, de Nederlandse bevolking te overtuigen op 6 april a.s. "Nee" te zeggen tegen het associatieverdrag met Oekraïne.

    Al lezend in het artikel van uw hand is een beslist niet ter zake doende zin terug te vinden dat twijfel zaait aan uw oprechtheid in deze.

    Citaat: "het Oekraïnse westen had zwaar te lijden onder de moorddadige collectivisatie van de landbouw onder Stalin".

    Om twee redenen vatten wij deze oprisping uwerzijds ernstig op. Ten eerste: wat heeft de staat van dienst van Stalin en de term "moorddadige" te maken met de kwestie waar het op 6 april om gaat. Ten tweede hebben wij ernstige twijfel omtrent uw kennis over de geschiedenis van de Sovjet-Unie, in dit geval de "moorddadige" daden van Stalin.

    Tot vandaag toe wordt Stalin met schande overladen (en Hitler gerehabiliteerd...). U wijkt met de geciteerde opmerking geen millimeter af van hetgeen Robert Conquest c.s. decennialang zich als taak stelde de Sovjet-Unie te demoniseren. Dat gaat tot vandaag toe gewoon verder tegen Rusland.

    Wij menen dat deze geciteerde zin over het "monster" Stalin ernstig afbreuk doet aan de wens de Nederlandse bevolking voor te lichten over de werkelijkheid achter dit associatieverdrag. En dat in een tijd waarin zovelen politiek de weg al zijn kwijtgeraakt. De geciteerde zinsnede zal blijken contra-produktief te zijn!

    Als uw wetenschappelijke kennis u in staat stelt komaf te maken met dit verdrag, zou ik willen zeggen: schoenmaker hou je bij je leest.

    Citaat van een anti-stalinist:

    "Vanaf mijn zeventiende ben ik een overtuigd anti-stalinist geweest. Het idee van een aanslag tegen Stalin beheerste mijn gedachten en gevoelens. We bestudeerden de "technische" mogelijkheden van een aanslag. We begonnen aan de praktische voorbereidingen."

    "Als ze me in 1939 ter dood veroordeeld hadden, zou dat een juiste beslissing zijn geweest. Ik had het plan opgevat om Stalin te doden, en dat was een misdaad, niet?

    Toen Stalin nog in leven was zag ik dat anders, maar nu ik deze hele eeuw kan overzien, zeg ik: Stalin is de grootste persoonlijkheid van deze eeuw geweest, het grootste politieke genie.

    Een wetenschappelijke houding aannemen tegenover iemand staat los van een persoonlijke houding."

    Alexander Zinovjev. (Uit: Les confessions d'un homme en trop, 1990, blz. 104, 120).

    Met vriendelijke groeten,
    Kees Mattijsen

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Kees van der Pijl30 maart 2016 om 00:43

      In zijn testament waarschuwde Lenin dat Stalin onder geen beding als zijn opvolger mocht worden benoemd omdat hij een bruut was enz. Maar zelfs als Lenin er naast zou hebben gezeten dan nog is Stalin verantwoordelijk voor het vernietigen van de internationale communistische beweging. Na het debacle van de 'klasse-tegen-klasse' politiek (die correspondeerde met de collectivisatie) was op het 7e congres van de Communistische Internationale in 1935 het roer omgegooid naar een politiek van eenheid tegen het fascisme, overigens zonder dat Stalin het nodig vond dit congres bij te wonen. Maar beter (te) laat dan nooit. Vier jaar later sloot hij onverwacht een niet-aanvalsverdrag met Hitler, hij moest immers tijd winnen nadat de hele top van het Rode Leger was weggezuiverd en omgebracht. Vervolgens, toen de nazi's toch binnenvielen en na een jaar van rampzalige nederlagen door onervaren commandanten, hief Stalin zonder enig overleg de Comintern op, in de hoop daarmee het Westen gunstig te stemmen. Om vervolgens na de overwinning opnieuw een harde, sectarische dictatuur in te stellen die ook internationaal weer nieuwe absurditeiten zoals de campagne tegen Tito in Joegoslavie opleverde. Dat moest opnieuw door communisten in Frankrijk en Italie verdedigd worden, enz. Stalin was misschien een onvermijdelijk produkt van de machtsverhoudingen in de wereld maar nu de rekening van het 20ste-eeuwse communisme kan worden opgemaakt, kunnen we hem rekenen bij de oorzaken van de uiteindelijke ondergang.

      Verwijderen