In de crisis rond de Krim wordt dezer dagen alom de Koude Oorlog in herinnering geroepen, en daar is ook wel enige reden voor. Wat we meemaken is immers de voortgaande instorting van de Sovjet-Unie, die naar schatting 194 verschillende nationaliteiten omvatte (de Oekraïne alleen al 132). Daarmee wordt, als eenmaal het liberale principe van een natie-staat wordt doorgevoerd (idealiter met bescherming van ‘minderheden’) een eindeloze reeks conflicten in gang gezet, waarbij de emoties hoog oplopen—en niet alleen gespeelde emoties zoals Julia Timosjenko op de foto.
De USSR was, net als China en Joegoslavië, gebaseerd op twee hele andere principes omtrent nationaliteit, nl. internationalisme en autonomie—volkeren leven samen op een gedeeld grondgebied en zelfs de kleinste hebben het recht op hun eigen taal voor cultuur, bestuur, onderwijs enz. Natuurlijk lukte dat in de praktijk niet altijd, maar wat vandaag de dag speelt is de feitelijke onmogelijkheid om zoals het liberalisme voorschrijft, alle volkeren, tot de kleinste toe, hun eigen staat te geven.
Toch is dat de Westerse politiek—opdelen en verzwakken. Nu de neergang-annex-uitverkoop van de Sovjet-Unie is gestuit met het aan de macht komen van Poetin, is men er hier echter niet gerust op dat het opknippen verder kan gaan. In december 2012 verklaarde Hilary Clinton, toen nog minister van buitenlandse zaken van Obama, dat er ‘een beweging is om de regio te her-sovjetiseren… Maar zo zal het niet genoemd worden. Het zal een douane-unie genoemd worden, het zal een Euraziatische Unie genoemd worden, en al dat soort dingen. … Maar laat er geen misverstand over bestaan. We weten wat het doel is en we proberen effectieve middelen te vinden om het te vertragen of te voorkomen’.
Dat is dus de Amerikaanse, en daarmee de NAVO-politiek, waarin ook Nederland trouw meeloopt. Vanuit het liberale principe dat elke nationaliteit zijn eigen staat moet hebben, is er eigenlijk niets bijzonders aan dat de Russische meerderheid op de Krim, bedreigd door een Oekraiense nationalistische golf waarin neo-Nazi’s de toon zetten, aansluiting bij Rusland wil—en dat vervolgens de Tataarse minderheid op de Krim weer onrustig wordt, en ga zo maar door.
Inmiddels wordt de spanning rond Oekraïne opgevoerd. De VS hebben een geleide-wapenfregat de Zwarte Zee opgestuurd, al mag de Zesde Vloot (het vliegdekschip, de George W. Bush, is te groot om door de Dardanellen te varen) nog niet die kant op. Dit zijn bijzonder gevaarlijke manoeuvres, die doen denken aan de Cuba-crisis van 1962, toen de wereld dichter dan ooit bij een kernoorlog kwam.
Die crisis werd veroorzaakt doordat Sovjet-leider Nikita Chroestsjow het besluit nam om middellange-afstandsraketten op het Caribische eiland te stationeren. Dit als compensatie voor het verkleinen van de strijdkrachten van de USSR, en omdat de VS zulke eveneens over zulke raketten beschikte in Turkije. Een kernoorlog werd alleen voorkomen doordat Kennedy en Chroestsjow een accoord sloten om beiden hun raketten terug te halen—uit Cuba , maar ook uit Turkije.
De wereldbevolking verkeerde indertijd grotendeels in het ongewisse over het verloop van de crisis—dat de VS ook raketten in Turkije had, kwam niet op het nieuws.
Een van de gevaren van de huidige crisis rond de Krim is opnieuw de volstrekt eenzijdige berichtgeving. Dat ‘Poetin’ tot de absolute boeman verklaard, maakt het allemaal wat begrijpelijker. Zijn ‘koude blik’ alleen al! Maar dat we in Oekraïne hebben geholpen om de weg vrij te maken voor de neo-Nazi’s die nu de straat regeren en die met provocaties in het Russisch-sprekende oosten, daar ook gevechten uitlokken, daarover horen we weinig.
Minister Frans Timmermans is alweer in Kiev om een krans te leggen voor de slachtoffers die bij de opstand op het Maidan-plein omkwamen. Het door zijn Estlandse collega onthulde feit dat de scherpschutters die zowel demonstranten als politieagenten doodschoten, door de oppositie waren ingehuurd, wordt hier verzwegen. In de ‘sprookjes van Moeder de Frans’ passen zulke tegendraadse feiten niet.
Kees van der Pijl
Geen opmerkingen:
Een reactie posten