De verkiezingen voor het Europese Parlement van gisteren hebben bij ons niet de anti-EU uitslag opgeleverd die velen verwacht hadden. Het is nog afwachten hoe dat in andere landen ligt. In Nederland is de geringe anti-EU stem ongetwijfeld te danken aan de ruzies in de PVV, deels veroorzaakt door het persoonlijke regime van Wilders en zijn oprisping over ‘meer of minder Marokkanen’, deels vanwege onvrede over zijn koerswending op sociaal-economisch gebied.
Onder het denkende deel van de bevolking heeft de SP met zijn weinig informatieve leuze (‘nee tegen deze EU’) evenmin garen kunnen spinnen bij anti-Europa-sentiment.
De belangrijkste stem tegen het Europa van het kapitaal en van de sociale afbraak waren de niet-stemmers—in Nederland 37 procent van de kiezers naar het stemhokje kwam, iets meer dan een derde van de stemgerechtigden.
Maar behalve als instrument van het kapitaal en de sociale afbraak heeft de EU zich na 1991 ook ontpopt als de partner van de NAVO in de opmars tegen Rusland. Des te schriller dat in 2012 de EU de Nobelprijs voor de Vrede kreeg toegekend, een ‘sick joke’ zoals ik het elders heb genoemd. Want in de crisis in Oekraïne zijn EU en NAVO samen de hoofdverantwoordelijken, zij het met verschillende en tot op zekere hoogte tegenstrijdige rolverdeling—de EU wil Oost-Europa inclusief Oekraïne als wingewest voor afzet en goedkope arbeid, de VS wil (via de NAVO) geopolitieke uitbreiding en Rusland terugdringen en desnoods provoceren om zo de spanning in Europa (waarom zouden we anders Amerikaanse atoomwapens hier moeten dulden) en de bewapening op te voeren. Maar de economische belangen (investeringen, handel) van de VS in de landen van de voormalige Sovjet-Unie zijn dan ook maar ongeveer één-tiende van die van de EU-landen.
De laatste aflevering in de reeks aanvaringen tussen deze twee strategieën (beginnend met ‘f**k the EU’) was de militaire aanval op de ‘terroristen’ in Oost-Oekraïne, gestart na het bezoek van CIA-chef Brennan aan Kiev half april, en nu de verwikkelingen rond de rijkste oligarch van het land, Rinat Akhmetov. Deze laatste had na overleg met Frank Steinmeier, de Duitse minister van buitenlandse zaken, de arbeiders in zijn staalfabrieken in de Donbass (het grotendeels vervallen en verroeste Ruhrgebied van de voormalige USSR) opgeroepen een eind te maken aan de opstand van de separatisten—als die arbeiders tenminste hun baan wilden behouden.
Dit zou een instructief voorbeeld geweest zijn van de EU-strategie om de goedkope arbeid in Oost-Oekraïne te benutten, ware het niet dat de arbeiders van Akhmetov diens oproep grotendeels genegeerd hebben. In de havenstad Mariupol waar de aanval op de separatisten zou plaatsvinden, is er hooguit toegenomen plundering en brandstichting op gevolgd.
Dit kan er mee te maken hebben dat volgens de zelf-benoemde leider van de ‘Volksrepubliek Donets’k’, Gubarev, zijn separatisten óók gefinancierd worden door Akhmetov. Dus enerzijds mobiliseert deze door een lange reeks moorden op zakenpartners tot rijkste man van Oekraïne uitgegroeide oligarch de arbeiders die de verenigde Oekraïne tegen het separatisme moeten verdedigen, aan de andere kant ook hun beoogde tegenstanders. Je zou bijna vergeten dat volgens onze media allemaal de schuld is van ‘Poetin’, die door Prins Charles tijdens een bezoek aan Canada zelfs met Hitler werd vergeleken.
Volgens een anonieme bron uit Oekraïne die mij hierover bericht, is de verklaring voor de dubbelrol van Akhmetov de volgende. Enerzijds wil hij, net als de andere oligarchen, de Oekraïne bij elkaar houden, maar anderzijds mikt hij op verregaande decentralisatie zodat als eenmaal de crisis voorbij is, van de Donbass een ‘speciale economische zone’ kan gemaakt kan worden die geen belasting betaalt. Zulke economische voordelen waren al eerder aan de regio gegund omdat de Partij van de Regio’s van Janoekowitsj in Kiev aan de macht was, maar nu die ten val is gebracht, moet er daarvoor een alternatief komen en dat zou zo’n speciale economische zone-constructie zijn. Doordat de meeste van Akhmetovs bedrijven (niet alle) zwaar verouderd zijn en zeer energie-inefficiënt, kunnen ze anderzijds niet zonder goedkoop Russisch gas.
Akhmetov is er dus (let wel, na ruggespraak met Steinmeier) op uit om zowel met Kiev een deal te sluiten als een open lijn met Rusland te houden.
De eindconclusie is steeds dezelfde. De oligarchen die de erfenis van Sovjet-Oekraïne onder elkaar hebben verdeeld (meestal met grof geweld), spelen de verschillende groepen van de totaal verarmde en bedrogen bevolking tegen elkaar uit door in samenspraak met het Westen (vooral met de EU) hun macht te bestendigen nadat die door het rampzalige EU-voorstel voor een associatieverdrag (inclusief militaire paragraaf om de NAVO erbij te houden) het land in de crisis is gestort. Het grootste deel van de industrie van de Donbass zou door die associatie en de vrijhandelsclausules op termijn gesloten zijn.
De trotse draagster van de Nobelprijs voor de Vrede, de EU, is dus rechtstreeks verantwoordelijk voor de vernielingen, het wederopleven van het fascisme in Kiev en het westen van het land, en voor de doden en gewonden in de Oekraïne. Omdat de EU bij iedere druk van Amerikaanse/NAVO-kant wijkt (of het nu is om de president van Bolivië tot landen te dwingen of om het akkoord met Janoekowitsj te torpederen), is de scheidslijn tussen economische expansie met nieuwe wingewesten, en pure brandstichting flinterdun geworden.
Rusland heeft op deze politiek gereageerd door ook zelf de regels z’n laars te lappen en de aansluiting van de Krim bij Rusland mogelijk te maken. Jullie Slovenië, Kroatië, Montenegro, Kosovo, Afghanistan, Irak en Libië? Dan wij de Krim.
Na het oprukken van de NAVO tot aan de Russische grenzen, was dit bijna onvermijdelijk geworden. Op een dag houdt het roepen om handhaving van het volkenrecht, van eerdere plechtige afspraken en toezeggingen, en een terugkeer naar samenwerking en diplomatie op, en wordt machtspolitiek met machtspolitiek beantwoord.
Dat in Europa nog maar een minderheid van de bevolking voor het Europese project ter stembus wil gaan, lijkt een passend antwoord op deze beschamende rol van het Westen.
Kees van der Pijl
Geen opmerkingen:
Een reactie posten