maandag 19 september 2016

Pentagon laat Syrische basis in handen van ISIS vallen


In de film Dr Strangelove van Stanley Kubrick wordt een van de hoofdrollen gespeeld door de commandant van een Amerikaanse luchtmachtbasis die op eigen houtje zijn bommenwerpers op de Sovjet-Unie afstuurt. Een is er uiteindelijk niet meer terug te roepen en de film eindigt met grote paddestoelwolken en het lied 'We'll meet again, don't know where, don't know when' van Vera Lynn. De basiscommandant is een complete psychopaat die er een theorie op na houdt dat alles draait om zuiver water en dat de communisten dat willen vervuilen. Later is vastgesteld dat ondanks aanvankelijke ontkenningen (de film is uit 1964) afzonderlijke commandanten wel degelijk dit soort acties kunnen ondernemen. Dan is het geen geruststelling dat het Amerikaanse officierscorps bijvoorbeeld nog genoeg fundamentalistische, evangelische Christenen in de gelederen heeft die geloven in allerlei varianten van de Apocalyps. 


Het accoord voor een wapenstilstand in Syrië dat na lang onderhandelen door Kerry en Lavrov werd gesloten en een week geleden is ingegaan, is door een Amerikaans bombardement op de Syrische legerbasis Jebel Tharda in het oosten van het land feitelijk beëindigd. Bij het bombardement kwamen 83 Syrische militairen om en raakten 120 gewond, waarna de basis door ISIS-strijders met succes werd bestormd en nu in handen is van de jihadisten. Een zware slag voor het regeringsleger omdat vanuit Jebel Tharda de luchtmachtsbasis bij Deir Ezzor (Dayr az Zawr) werd verdedigd, die nu onder vuur ligt van ISIS, en daarbij is al een Syrische straaljager neergeschoten.

De Russen riepen prompt een vergadering van de VN Veiligheidsraad bijeen, tot grote verontwaardiging van de Amerikanen die van een 'vergissing' blijven spreken. Toen de Russische VN-ambassadeur Tsjoerkin het woord nam, liep zijn Amerikaanse collega Samantha Power de zaal uit om een persconferentie te geven, waarin de Russen er weer van langs kregen.

Dit soort vergissingen is inmiddels te vaak voorgekomen om niet wantrouwig te worden. In 1999 bombardeerden de Amerikanen 'per vergissing' de Chinese ambassade in Belgrado tijdens de NAVO-bombardementen op doelen in Joegoslavië—zogenaamd omdat men een oude kaart had gebruikt.

Die misdadige oorlog is ook voor Syrië nog altijd relevant. In Joegoslavië fungeerde de NAVO-luchtmacht als luchtsteun voor het Kosovo Bevrijdingsleger, een maoïstische Albanese groep en inmiddels machthebbers annex centrum van de georganiseerde misdaad in deze afvallige provincie van Servië. In Libië werd het scenario herhaald—ook daar leverde de NAVO de luchtmacht voor jihadistische groepen die het regime van Gadaffi ten val brachten, opnieuw met rampzalige gevolgen voor de land, voor Afrika, en uiteindelijk ook voor Europa, omdat migranten die vroeger door Gadaffi werden tegengehouden en zelfs werk kregen in Libië, nu vrije doorgang hebben (als ze tenminste voorbij de elkaar nog steeds bestrijdende partijen in de burgeroorlog weten te komen).

Al de genoemde elementen zijn ook in Syrië in het spel. Amerikaanse en 'coalitie'-luchtsteun voor jihadisten; regimewisseling in een VN-lidstaat; en 'vergissingen'.

Een van de onderdelen van het accoord tussen Kerry en Lavrov was dat de VS de zgn. gematigde rebellen en de jihadisten uit elkaar zouden halen, zodat Amerikanen en Russen gezamenlijk ISIS zouden kunnen bestrijden. Al-Noesra, de inmiddels weer omgedoopte tak van al-Qaida in Syrië, is geen partij in de wapenstilstand, maar het Kerry-Lavrov-accoord bepaalt wel dat de Syrische regeringsstrijdkrachten al-Noesra alleen mogen aanvallen na voorafgaande toestemming van de Amerikanen.

Zo worden deze radicale groepen in feite beschermd, en Noesra maakte daar gebruik van om vanuit oost-Aleppo het door het regeringsleger gecontroleerde westen van de stad te beschieten. De Amerikanen gingen zelfs zover van Assad te eisen dat hulpgoederen naar het oosten van de stad moesten komen, en waarschuwde Moskou dat het geplande coördinatiecentrum in Jordanië, vanwaaruit de gezamenlijke luchtakties tegen ISIS zouden worden opgezet, er niet zou komen alvorens dit was geregeld.

Met het bombardement op de basis bij Deir Azzor is Washington nog een stap verder gegaan, want nu heeft de Amerikaanse luchtsteun zelfs ISIS aan een belangrijke overwinning geholpen.

Toen Kerry en Lavrov ruim een week geleden hun accoord bekend maakte, ging er een storm van verontwaardiging in het Pentagon op. Rusland was immers de nieuwe vijand? En dan zou nu militair samengewerkt worden? In dit geval hoefde er echter voor een 'vergissing' geen psychopatische luchtmachtcommandant te worden gemobiliseerd. De Amerikaanse minister van defensie, Ashton Carter, o.a. voorstander van een kernaanval op Noord-Korea, heeft zijn afkeuring over het door zijn collega Kerry gesloten accoord niet onder stoelen of banken gestoken. Dat is de achtergrond van de 'vergissing' bij Deir Ezzor.

Kees van der Pijl

Geen opmerkingen:

Een reactie posten