In een gesprek met de Britse Guardian waarschuwt de onlangs afgetreden bemiddelaar Lakhdar Brahimi dat Syrië op weg is een ‘mislukte staat’ te worden, net als Somalië en Afghanistan. Het centrum van het land zal onder controle staan van de regering, de rest zal meer en meer ten prooi vallen aan krijgsheren die hun eigen gebieden beheren. Maar als dit doorzet zal het conflict niet tot Syrië beperkt blijven aldus Brahimi. Het zal overslaan naar de buurlanden, en het hele Midden Oosten in brand zetten.
De Verenigde Staten zijn na eerdere terughoudendheid opnieuw actief geworden. Hilary Clinton verklaarde onlangs dat zij voorstander was van ingrijpen in Syrië maar dat Obama er niet aan wilde. Nu echter is Washington opnieuw actieve steun gaan verlenen aan de opstandelingen, alleen zal het ditmaal nadrukkelijk gaan om de gematigde oppositie. Die wordt getraind en bewapend om te vechten tegen het Assad-regime … en tegen de jihadisten, in een twee-frontenoorlog.
Minder dan een jaar geleden, in augustus 2013, werden de Amerikanen uit een netelige situatie gered door Moskou—Obama had verklaard dat gebruik van chemische wapens een ‘rode lijn’ was die met Amerikaanse interventie zou worden beantwoord en prompt werden chemische wapens ingezet. Alleen dankzij de Russische zet om Assad te bewegen zijn chemische wapens op te geven, werd een debacle voor Obama voorkomen. Want net als in Engeland (waar het voorstel tot ingrijpen in het Lagerhuis werd weggestemd), was er in de VS geen steun voor interventie.
Het afzien van ingrijpen leidde tot een woedende reactie van Saoedi-Arabië (dat volgens vele bronnen de chemische aanval geënsceneerd had). Maar de oorspronkelijke financiers van de jihadisten in Syrië hebben zelf inmiddels de nodige problemen. Koning Fahd van Saoedi Arabië heeft de architect van zijn Syrië-politiek, prins Bandar, inmiddels ontslagen, en er is een gespannen situatie met buurland Qatar ontstaan. Turkije, de derde steunpilaar voor de fundamentalisten, is in een aanhoudende politieke crisis beland waardoor de aandacht voor Syrië is verslapt. Dus pakken de VS de draad weer op.
Nu is het één ding om te verklaren dat de training en wapens uitsluitend voor de ‘gematigde’ oppositie bestemd zijn, maar die is binnen de grenzen van Syrie niet meer zo makkelijk te vinden. De Amerikanen trainen Syrische opstandelingen o.a. in Qatar en leren strijders daar hoe ze hinderlagen moeten opzetten en dat ze gewonden die daarbij in hun handen vallen, het best kunnen doden. Maar de ‘gematigde’ oppositie wil iets heel anders, nl. betere wapens: vooral luchtdoelraketten om de regeringsluchtmacht te bestrijden.
In Washington zijn Samantha Power, Obama’s ambassadeur bij de VN, en John Kerry de sterkste voorstanders van het bewapenen van de gematigde oppositie. Kerry hoopt na de vernederende wijze waarop Israël zijn poging om met de Palestijnen in gesprek te komen, elders succes te kunnen boeken; Power behoort met nationale-veiligheidsadviseur Susan Rice en de voormalige planningdirecteur van Hilary Clinton, Anne-Marie Slaughter, tot de felste hardliners, die ieder idee van diplomatieke omgangsvormen hebben opgegeven en overal willen interveniëren. Als Clinton Obama als president zal opvolgen (er is niet één kandidaat die het bij benadering tegen haar zou redden, noch bij de Democraten noch bij de Republikeinen), dan kunnen we nog wat beleven.
Zoals wel vaker zijn het Pentagon en van de CIA minder enthousiast. Daar overheerst de vrees dat de Amerikanen zich alsmaar dieper in de nesten werken, en wil men na de verloren oorlogen in Irak en Afghanistan eerst orde op zaken willen stellen. Maar opvallend genoeg is de voorspelling van Brahimi nu ook herhaald door een van de generaals van het Vrije Syrische Leger, Abdelilah al-Bashir. Bashir’s waarschuwing is bijzonder omdat hij behoort tot de ‘gematigde’ oppositie die de Amerikanen op het oog hebben. Maar doordat Washington de niet-functionerende raad van het Vrije Syrische Leger wil passeren en de wapens direct wil uitdelen aan succesvolle commandanten te velde, worden krijgsheren gecreëerd die hun macht niet meer zullen opgeven zo het VSA ondermijnend en een Somalisch scenario in gang zettend, aldus Bashir.
Op het moment schat de Israëlische inlichtingendienst dat ongeveer 80 percent van de opstand tegen Assad uit Islamistische strijders bestaat, en daarom is er een grote waarschijnlijkheid dat Amerikaanse wapens opnieuw in hun handen vallen, zoals al eerder is gebeurd en ook nu al weer is gerapporteerd.
De conclusie kan alleen maar zijn dat de Amerikaanse politiek in het Midden Oosten, in navolging van die van Israël, er een is geworden van pure brandstichting. Nu de macht van beide staten niet meer toereikend is om enige constructieve herschikking teweeg te brengen beperkt men zich tot het vernietigen van elke georganiseerde samenleving waaruit ooit nog een bedreiging zou kunnen voortkomen.
Kees van der Pijl
Geen opmerkingen:
Een reactie posten