Het aantreden van een sociaal-democratische minderheidsregering in Zweden die een eind wil maken aan het rechtse neoliberale avontuur is met veel spanning tegemoet gezien—zeker in het kleine kamertje in de Ecuadoriaanse ambassade in Londen waar Wikileaks-oprichter Julian Assange nu al zo’n twee jaar zit.
Er kwam echter een hele andere verrassing, één waarvan de media ons natuurlijk weer eens weinig vertellen over de achtergronden. Dat betreft het opduiken van een of meer Russische duikboten in de Zweedse wateren. Hieronder beelden van de zoektocht.
Hier is misschien een kleine toelichting nodig.
In de jaren zestig en zeventig ontwikkelde Zweden, toen nog een nadrukkelijk neutraal land, zich tot een van de scherpste critici van de Amerikaanse oorlog in Vietnam. Er was al evenmin animo om mee te gaan toen de nieuwe Koude Oorlog tegen de USSR op gang kwam in 1979.
Begin jaren 80 kreeg Zweden te maken met duikboten die in de kustwateren actief waren.
Naar later is vast komen te staan ging het hier om Amerikaanse en Britse onderzeeërs waarmee de waakzaamheid van NAVO-marines werd getest. Door signalen af te geven die een schip identificeren als Sovjet-duikboot, kon worden vastgesteld of er goed werd opgelet.
In 1980 vond men het in de NAVO tijd om de neutrale positie van Zweden te gaan ‘bijstellen’. Het land werd al decennia geregeerd door de socialist Olof Palme, die samen met Willy Brandt en de Oostenrijkse kanselier Bruno Kreisky de Socialistische Internationale leidde, en zich inzette voor ontwapening en een actieve ontwikkelingspolitiek ten aanzien van de Derde Wereld.
Naar onderzoeker Ola Tunander indertijd vaststelde, werden enkele admiraals van de Zweedse marine op de hoogte gebracht van de operaties, maar lokale marine-eenheden niet, en de media en de regering-Palme werden eveneens in het ongewisse gelaten.
Het effect bleef niet uit. In de jaren 70 beschouwde rond een kwart van de Zweden de USSR als bedreigend, in 1983 was dit al gestegen naar 40 procent. Het percentage dat de Sovjet-Unie als een ‘onvriendelijke’ staat beschouwde steeg zelfs naar 80 procent.
In de VS wordt dat ‘perception management’ genoemd, het reguleren van wat mensen waarnemen. Beïnvloeding van de publieke opinie dus.
Dat was ook niet zomaar een plaagstootje. Want toen Palme volhardde in zijn neutraliteitspolitiek werd hij in 1986, precies één dag nadat hij positief had gereageerd op het voorstel van de nieuwe Sovjet-leider Gorbatsjov om aktief aan een kernwapenvrije wereld te gaan werken, vermoord bij een bioscoop. Een moord die nooit is opgelost.
Nu is er een nieuwe regering, die een eind wil maken aan de privatisering en sociale kaalslag en terug wil naar een rechtvaardiger maatschappij. Een van haar eerste stappen was de erkenning van Palestina als zelfstandige staat.
Het kan zijn dat er inderdaad een Russische duikboot in de ondiepe wateren van het Zweedse kustgebied in moeilijkheden is geraakt, al hebben de Russen ontkend dat er schepen van hun marine in de regio zijn.
Wel zijn er NAVO-eenheden in de Oostzee vanwege de crisis in Oekraïne, waarop men met groot machtsvertoon wil antwoorden. Ook een Nederlandse duikboot van de Bruinvis-klasse is er actief, want hoewel op de Nederlandse politie een kwart miljard per jaar bezuinigd wordt en de politie geen tijd meer heeft om de wietplantages bij ons in de buurt te ontruimen, helpt de VVD-PvdA-regering graag mee politieagent in de Oostzee te spelen.
Wie er verder nog in de Zweedse wateren actief is weet ik niet maar enige achtergrond is nooit weg.
Kees van der Pijl
Bravo Kees.
BeantwoordenVerwijderen