zaterdag 18 april 2015

Akkoord met Iran: nieuwe sancties en dreigementen


Het in Genève bereikte voorlopige akkoord over het Iraanse kernenergieprogramma, dat moet uitmonden in een definitief akkoord op 30 juni, is vanuit Israël en de VS beantwoord met vèrgaande dreigementen. De EU, dus ook Nederland, heeft op het bekend worden van het voorlopige akkoord, je gelooft het niet maar het is waar, nieuwe aanvullende sancties ingesteld.


Het akkoord zoals het er nu ligt is al een formidabele overwinning voor het Westen. Iran heeft immers het Non-Proliferatieverdrag (NPV) ondertekend en is dus gerechtigd om onder toezicht van het Internationaal Atoomagentschap een vreedzaam kernenergieprogramma ten uitvoer te brengen. Toch heeft Teheran ingestemd met het terugdraaien van dat programma naar een veel lager niveau. 


Het NPV dateert van de jaren 50 en heeft zijn oorsprong in het feit dat de VS zijn voorsprong op het gebied van kernenergie te gelde wilde maken. Washington wilde centrales exporteren en vroeg dan de ontvangende staat om te tekenen dat daar geen bommen mee gemaakt zouden worden. Israël, Pakistan en India hebben het NPV nooit getekend, hebben dus nergens recht op, maar zijn inmiddels nucleaire mogendheden, want dat zijn onze vrienden, al is India dat pas sinds 1991 en kan Pakistan nog de verkeerde kant opvallen.

Noord-Korea heeft ook een kleine nucleaire capaciteit en zal daar geen spijt van hebben, want Gaddafi , die het bescheiden Libische programma beëindigde om van de Westerse sancties af te komen, is er niet meer om na te vertellen dat dat achteraf misschien niet zo’n goed idee was. Hetzelfde geldt voor Saddam Hoessein, wiens kerncentrale in 1981 door Israël werd gebombardeerd (de Nederlandse Marine-Inlichtingendienst heeft daarvoor toen ondersteunende informatie aangeleverd).

Zo gaan wij om met landen die ons niet bevallen—en Iran is daar één van. Want afgezien van VN-sancties, Amerikaanse en EU-sancties die de Iraanse economie zwaar hebben getroffen en duizenden mensen de medicijnen hebben onthouden waarvan hun overleven afhankelijk was, is in het akkoord met Iran ook met geen woord gerept over de aanslagen die door Israëlische en Westerse agenten zijn gepleegd op kerngeleerden in Iran. Dat is gebeurd door moordenaars op motorfietsen, maar ook indirect, door het kwaadaardige computervirus Stuxnet in het onderzoek te sluizen waardoor een aantal medewerkers van het nucleaire onderzoeksprogramma als saboteur in beeld kwamen en de doodstraf hebben gekregen.

De Moejahedeen-Khalq, MEK, een in Irak gehuisveste emigrantenorganisatie is door de VS zelfs speciaal van de lijst van terroristische organisaties afgehaald om haar de vrije hand te geven in Iran te kunnen opereren.

Ook nu is het weer prijsschieten. Op 28 maart jl. publiceerde de New York Times een artikel van John Bolton, voormalig ambassadeur bij de VN onder Bush Jr. en nu geparkeerd bij het uiterst rechtse American Enterprise Institute (waar onze Ayaan Hirsi Ali ook onderdak kreeg na haar vertrek uit Nederland). Daarin roept Bolton op om Iran langdurig te bombarderen. Dat zou de enige manier zijn om te voorkomen dat het land een bom krijgt. Twee weken eerder was in de Washington Post een artikel met dezelfde strekking, van een andere neoconservatieve hardliner.

Voor de verandering (meestal wordt het verzwegen of ontkend) stelt Bolton in zijn stuk dat Israël ook atoomwapens heeft maar dat de buurlanden dit accepteren omdat ze begrijpen dat Tel Aviv die wapens heeft als afschrikking, niet om rugdekking voor een aanvalsoorlog te bieden of zelfs een eerste slag uit te delen. In tegenstelling tot Iran dat al vele eeuwen geen aanvalsoorlog heeft gelanceerd, is Israël echter in permanente staat van oorlog met een aantal buurlanden en volhardt het in een illegale bezetting van gebieden die het in de oorlog van 1967 veroverd heeft. 

Dat verhindert Bolton niet om Israël een belangrijke rol in een eventuele aanval op Iran te geven. De taak van de VS moet zijn, gericht een aantal schakels in het atoomprogramma eruit te gooien; Israël moet het grote werk doen; dan moet Washington de Iraanse oppositie helpen om de macht in Teheran overnemen.

De plannen van Bolton c.s. maken voorlopig weinig kans om gerealiseerd te worden. Maar ze helpen wel om het klimaat in de politieke opinie te creëren waardoor het afblazen van een definitief akkoord eind juni a.s. mogelijk wordt gemaakt. En om andere ‘opiniemakers’ zoals New York Times-columnist Thomas Friedman nog wildere plannen te laten lanceren, zoals het bewapenen van … ISIS (om Assad alsnog ten val te brengen).

De vraag die bij dit alles oprijst is of en wanneer er in Europa stemmen opgaan om zich uit van het opvoeren van de spanning in de wereld te distantiëren.

Kees van der Pijl

Geen opmerkingen:

Een reactie posten